quinta-feira, 19 de abril de 2018

Torso

Torso. 100 cm x 44 cm x 36 cm. Granito
Francisco Pazos Martinez (Galiza)Nasceu em Cobas, concelho de Meanho em Galiza em 1961. Realizou estudos na Escola de Canteiros, da que foi professor entre 1990 e 1997. Obteve multidao de  prémios pelos seus trabalhos até agora. Tem exposto em numerosas cidades galegas, espanholas e portuguesas, tanto coletivas como individuais. As suas obras fazem parte das coleções do Museu de Ponte-Vedra, da Deputação da Corunha, da Universidade de Vigo, das câmaras municipais de Vigo, Carbalho, Meanho , Alcobendas (Madrid), da coleção Caixanova e em diversas coleções privadas.
Publicado em
Elipse 5. Fevereiro de 2015.

quinta-feira, 5 de abril de 2018

Maxia Real

—Que de putísima madre os canutos, tía. O costo, pilláchelo onde sempre, ao Percebeiro? Floto de gosto. Buah, mellor que nunca, que pasada! —así de expresivo se mostraba o Rai á Lurdes, e co pensamento lonxe, aínda fose por uns instantes, de toda a adversidade que diariamente habitaba a súa cabeza desde había cousa de dúas semanas.
—Pillei, si. Hai que recoñecer que raras veces engana. O nacho é legal, as cousas como son. Abuchara a xente un algo máis da conta, séntese un pouco superior, pero, ao final, pórtase. Pórtase, si. Porque se che di que o costo está guai, é que está guai, non di unha cousa por outra —respondéralle a Lurdes, ratificando e afianzando, máis se cabe, a opinión do Rai.
Os nenos durmían. Cando menos era o que xulgaban seus pais; con todo, nin se atreveran co dos regalos entrementres non houbese seguranza de que a Andrea tivese ben prendido no sono. Con oito aniños apenas, a ela sobrábanlle sempre folgos en comparación co resto de seus irmáns. E esa noite, madia leva, a ansiedade era a que máis lle podía, poderosa forza que lle impedira ficar durmida máis axiña do que debera. E a rapaza que xa crer non cría, moito non polo menos, pero por aquilo de se acaso, de que nunca se sabe... En definitiva, e centrando o conto, que o desazo que tiña no corpo non lle permitía conciliar o sono así como así, vamos. De aí que non estivera de máis contaren os pais coa confirmación de que por fin respiraba profundamente e que, con firmeza, agarraba a cintura do seu coelliño levándoo contra o peito, sinal inequívoco de que a casa estaba xa en calma, sen mouros no horizonte, libres, por tanto, para realizaren o seu cometido con ben.
Nestas estaban, na cociña. Noite dos Reis. Mais non se trataba dunha Noite dos Reis calquera. Fartárase de chorar el sobre o peito dela. Tanto era o que tiña perdido que, máis, coidaba Rai, sería difícil poder chegar a perder. Aínda que seus fillos, non sendo que algo gordo o viñese a virar, habían de ter uns Reis Magos para recordar, uns Reis Magos dos que farían historia, pensaba para si con rotundidade. Tal era o desexo que albergaba, coa convicción de que o tempo presente —xa que o futuro estaba aínda por vir, e era tanto o que receaba— cumpría ser aproveitado como fose. Porque lembraren este día, un día tan fantástico como el é, non tiña dúbida no caso da Andrea e da Fátima, e tamén do Jonathan talvez, porque, case con certeza, que eles o recordarían, pero non a Yaiza, miña xoia, pois que conta con tres aniños tan só.
Canto pediran, todo, foilles comprado; nin se reparou en gastos; e de aquí en diante, xa se verá. Cunha man diante e outra detrás quizá, vivir novamente da axuda dos pais, quen sabe. Agora, a tirar o que se poida do diñeiro da indemnización e a seren xenerosos cos fillos, que boa falta fai, que que culpa haberán de ter eles. Maldita sorte a súa! A empresa na quebra. Todos na rúa. Que falta de corazón. Pero a eles..., a eles, ben pensado, que lles ha de importar! Números. Soamente son números nunha lista. Mañá probarán outra vez sorte, e instalarán a empresa, se cadra, noutro lugar, caprichos do capital. No entanto, faise preciso tentar esquecer e, aínda que sexa, desbaldir de forma pracenteira, polo menos durante o tempo todo que esta sensación poida ser prolongada.
Os whiskis, cos vasos á metade, descansan a un lado da mesa da cociña. O fume do tabaco embaza o ambiente, á vez que os vidros da xanela e da porta, pois que todo se vai caldeando. Pelexan co papel de regalo. Tiran do rolo, miden, cortan, envolven e pegan adhesivo aos embrullos, aos vultos que conteñen a boneca máis cara e demandada, o camión articulado movido por control remoto, a bicicleta á que só lle porán unha enorme lazada no guiador, o superheroe das mil e unha transformacións, a consola cos seus vídeoxogos con debuxos manga... A atmosfera enrarece a cada pouco máis e a actividade tórnase densa.
Xa a previa espera a que por fin Andrea se rendese e ficase durmida dera para un par de petas e outro tanto de whiskis, sentados na sala mirando na tele as noticias do día. Por non variar, un novo accidente aéreo, desta vez na India, e inundacións no México. A primeira incursión até o dormitorio da pequena tivera o seu grao de dificultade. Lurdes case caera ao tropezar coa beira da alfombra e Rai estivera nun tris de tirar polo chan cun xarrón con flores de plástico adornadas cunha grinalda dourada de arredor. E nin falemos xa do que sucedera coa última e definitiva das tentativas. Para esquecer. Por sorte, a pequena durmía placidamente e de nada se puido enteirar. Déronse pois ao traballo o mellor que puideron, se ben isto sería moito dicir, unha vez a calma se fixera dona da casa. Coa porta da cociña mal fecha sobre o batente, e o neboeiro de fume que se podería tallar a coitelo, a faena comezaba a resultar torpe, lenta de máis. Os ollos de ambos, sospeitosamente, pintáronse dun vermello intenso, vidroso. Non obstante, nin foran conscientes do que lles estaba a acontecer, a tanto chegara a turbación despois do último riso frouxo a que se viran abocados. Así pois, primeiro ela, ao pouquiño el, séntense desmoronar, a punto case do desmaio, sobre cadanseu regalo a envolver nese intre, sorte de belas adormecidas sumidas nun profundo sono do cal dificilmente poderían saír.
No entanto, perciben barullos por entre a brétema do soño, borboriños amortecidos de voces, falares suaves, masculinos. Anda alguén pola sala. Si. Agora. Pero o televisor, o demo me leve!, está apagado. Rai lémbrase perfectamente de que o apagou. Non teñen forzas, non teñen gonzos para se safaren da prostración en que se encontran. Atordados, ouven, notan a presenza de persoas, ora pouco poidan facer por saíren da modorra. Áchanse paralizados, e a vontade tampouco lles rexe para sequera ser capaces de se incorporaren. Murmurios, bisbeos na sala, mesmo pequenas rifas, que perciben desde a inconsciencia, que cunha certa nitidez experimentan adurmiñados por riba dos regalos. Non obstante non hai ánimo suficiente que os poida facer erguer na subordinación ao sono en que se encontran, á prostración en que se ven inmersos. Por un momento até se poden escoitar risos, leves gargalladas amortecidas. Alí onde os zapatos dos nenos, e dos maiores tamén, ao pé da árbore, andan a trebellar. Ruidiños, roces de papeis, de vultos pouco pesados que se moven, depositan e recolocan, dos murmurios das pólas do abeto artificial co seu especial rumor. Cesa por uns instantes o barullo, repentino, todo aquel trasfego anterior. Pasos que se achegan á cociña, frufrú de teas, frufrús máis nítidos e próximos que abren a porta, que abren a xanela de guillotina logo, até recoñecer o seu sabido clac así que chega arriba e a presilla engancha, pasos que se perden finalmente na escuridade da noite tras un dobre estalo feito coa lingua repetido por tres.
Simultaneamente a isto, despertou Andrea. Chamou polos pais con discreción, mais non achou resposta. Ergueuse pois, non en van o medo case case que o ten superado. Esquecéranse eles do que está a suceder desde hai cousa dun mes. Os ouriños, na noite, non os ten aínda controlados, por iso é preciso que o rigor nos exercicios recomendados pola pedíatra sexan levados a cabo de maneira estrita. Un pouco por causa dos celos, outro pouco por herdanza tamén: velaquí, pois, a razón real da anomalía na nena. Lévano facendo así desde hai case catro semanas, e xa se acostumou a se erguer da cama ela soíña algo pasada a media noite para facer o seu primeiro pis. Ao principio habíaa que levantar á forza moi ao seu pesar, levala durmida e sentala no inodoro para que ouriñase. Ás veces nin sequera iso, pois que non era capaz nin de soltar unha gota malia as tentativas e empeño que puña. Os últimos quince días, porén, parece que por fin funciona a terapia. Ela mesma é quen desperta, érguese da cama e chama polos pais, “Papá, mamá, vou facer pis”, para ter a seguridade de que eles están aí, de non se sentir soa, vaia. Habitualmente basta cun “Veña” deles como resposta, dalgún dos dous, ás demandas feitas pola nena, para ela se animar a se sentar a ouriñar. Hoxe, no entanto, non lle deron razón ningunha, nin un chío, cousa rara, por máis que a reclamou desde a penumbra, e isto déixaa estrañada.
Percíbense os pasiños dela polo corredor adiante. “Papá, mamá! Quero pis”. O reclamo, non obstante, serve en van aínda que o faga en varias ocasións. Papá e mamá non están onde sempre, alí onde acostuman estar, que é na súa cama. Ve luz na cociña desde o fondo do corredor. Vea e asáltaa unha miaxa de medo, coma se a luz, en troca de a sosegar, mais a inquiete polo inusual do caso. Nunca lle pasara. Luz na cociña co tarde que é!, pensa. No entanto, necesita aliviar a vexiga como sexa. “Papá, mamá! Quero pis. Onde estades?”. Saca valor de onde non o ten e avanza, avanza moi pouquiño a pouco, cun certo temor, coma se cada paso dado fose a advertencia para que algún ser extraordinario, maléfico, a puidese sorprender, porque sempre está ao axexo. De pouco valen as palabras de mamá e papá para a tranquilizaren, que na casa non existe o medo, que como vai existir, bobiña! Porque o silencio, o barulliño dos seus pasos agora, estanlle a producir pavor. A porta da cociña está fechada. A luz sae pola raigaña inferior, alén de polos vidros desta que tamén a deixan escoar. O medo en Andrea, parece mentira, até lle fixo esquecer por completo que hoxe é a noite en que veñen os Reis, a noite máis máxica e sagrada, e en que, baixo ningún concepto, un se pode levantar da cama so pena de os regalos se converteren en carbón. “Ouh, non!”, di moi en baixiño, unha vez o recordo acode á súa cabeza de xeito súpeto. Mais ela, pobre, está que rebenta, que lle vai facer!
A cociña fica do mesmo lado que a sala, parede con parede, e ambas as estancias teñen o seu acceso a través do vestíbulo, lugar onde conflúe o corredor, o corredor polo que vén Andrea, e Andrea áchase á metade do camiño. Cousa estraña, hai algo raro que está suspenso no ambiente. Unha lixeira fosforescencia, un regueiriño que sae desde a entrada da sala e vai camiño da porta da cociña, unha sorte de arco luminoso que percorre parte do vestíbulo ao ras do chan. “Os Reis Magos!!”, reafírmase Andrea máis unha vez. Afoga un grito, trágao cunha certa violencia. Trémenlle as perniñas, está a punto de se ir por ela; de feito, xa un fiíño lle baixa polas coxas sen que o poida controlar. Unha zaloada de vento abre de par en par a porta encostada da cociña, a porta cuxo pasador, polo que se ve, non estaba ben preso, e un peculiar cheiro sae de dentro, un cheiro doce, denso, atordador. Por fin logra ver os pais, adurmiñados tranquilamente sobre a mesa. Colle confianza ao velos, apresura o paso e ponse, cos peíños descalzos, cabo deles. No retallo negro da noite, no van aberto deixado pola xanela de guillotina, consegue ver unha punta vermella de capa, cosida con puntadas de refulxente ouro. Cos ollos absortos, cun inmenso aglaio, pode admirar aínda o trazado de luz dunha enorme estrela fugaz no firmamento. O charco formado aos seus pés evidencia a mestura de fascinación e medo que tomou conta dela. Sente as perniñas húmidas e quentes á vez. Está cravada, estantía, coa mirada perdida na bóveda celeste e coa boca aberta de par en par.
 Cando Lurdes e Rai conseguen tirar de encima a somnolencia, xa todo pasou. Breves segundos. O ar da noite, a súa friaxe, logrou despertalos. O mellor antídoto contra o gas, contra o maldito gas butano do quentador que outra vez fallou, que outra vez lle deu por se apagar antes que Rai ou Lurdes o puidesen facer, letal de non ser pola providencial intervención de Andrea. De Andrea?! Apresúrase Lurdes a fechar a espita do butano e o mando do quentador. Abraza á súa filla, pouco consciente aínda de todo o que vén de suceder. Dóelle un mundo a cabeza. Nin repara en que Andrea está toda mollada. Nin tampouco, por un momento, en que os regalos os deixaron encima da mesa para envolver, Deus! Andrea, os pais sábeno, xa non cre moito nos Reis. No entanto, haille que manter igual a ilusión, coidan. Non só por ela, tamén por seus irmáns máis novos, e que a maxia prevaleza ante todo, que diso non se pode facer cuestión. Con rapidez, vira a cabeza súa mai sobre a mesa de cociña, sobresaltada ante a posibilidade de que Andrea poida descubrir o que andan a facer. De ningunha maneira pode consentilo. Os regalos! Os regalos? Olla a Rai con cara de estupefacción, con xesto de perplexidade en demanda dunha resposta, pero este non ten máis obxección que a de pór máis cara de estrañeza aínda, asustado, pois non é capaz de argumentar nada, nada coherente, nada que teña senso, vamos. Porque a mesa está limpa. Nada hai sobre ela.
Os tres, como nun móllo, avanzan corredor adiante. Agarradiños. Nin voltar a vista atrás. Da sala, ás escuras, comprobaron os pais que partía un levísimo regueiro de luz. Unha luz fatua, escasa, pero luz á fin e ao cabo, unha luz que ilumina unha miga o vestíbulo aínda ao ras do chan. A cociña fica na penumbra. Tan só unha lixeira fosforescencia que sae polo espazo deixado entre o taco posto por Rai debaixo da folla de xanela de guillotina e o batente, mais que non viron, pois obrigáronse a non torcer a vista atrás. Encamíñanse todos, sen retrucar, ás súas camas. Pouco importan agora os ouriños da Andrea. Mañá será outro día e xa todo se mudará, pensan seus pais. Mais así que a deitan, ela quere preguntar, necesita saber. Ten un feixe de preguntas que lles quere formular. Tápalle a boca con suavidade Lurdes, amorosa e convincente, e leva despois o dedo aos labios en sinal de calar, dun silencio claramente cómplice. O segredo, xa que logo, ficará entre eles tres, promesa de que si. De alí non podía saír. Andrea asente cun xesto da cabeza, fascinada. Seus pais van camiño da cama xa. Estrañados e incrédulos, óllanse ambos fite a fite. Fixeron o mesmo sinal que con Andrea. A cabeza dóelles un mundo. Entrementres, alá na escuridade, as muxicas van esmorecendo, e tamén, cada vez de forma máis leve, é que deixa de cheirar ao gas.

Henrique Dacosta (Galiza).
Publicado em Elipse 5. Fevereiro de 2015.